W ostatnim czasie docierają do naszej kancelarii niepokojące sygnały o praktykach organów Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), które pojawiają się w magazynach i punktach odbioru przesyłek pocztowych. Podczas takich kontroli, organy żądają udostępnienia wszystkich przesyłek znajdujących się w danym obiekcie, niezależnie od ich nadawcy czy adresata, a także uzyskują możliwość ich skanowania oraz dokonują bezprawnego ich wyłączania do dalszego postępowania.
Tego rodzaju praktyki należy ocenić jako bezprawne i sprzeczne z polskim porządkiem prawnym.
Niepokojące sygnały o praktykach organów KAS
Zgodnie z ustawą o Krajowej Administracji Skarbowej, funkcjonariusze KAS mają określone uprawnienia kontrolne, w tym m.in. w zakresie kontroli celno-skarbowej (art. 54 i nast.). Jednakże przepisy te nie przewidują możliwości żądania udostępnienia wszystkich przesyłek przechowywanych w danym obiekcie operatora pocztowego czy kurierskiego.
Każda kontrola musi być podejmowana w granicach i na podstawie prawa – a więc dotyczyć konkretnych przesyłek, w odniesieniu do których istnieją uzasadnione podejrzenia naruszenia prawa (np. przemytu, nielegalnego obrotu towarami akcyzowymi).
Zgodnie z art. 219 § 1 k.p.k., przeszukanie rzeczy (w tym przesyłek) może nastąpić jedynie w celu wykrycia lub zatrzymania osoby podejrzanej albo znalezienia rzeczy mogących stanowić dowód w sprawie. Co istotne, czynności takie wymagają uprzedniego postanowienia sądu lub prokuratora, a w wyjątkowych przypadkach – ich zatwierdzenia następczo.
Masowe, niezindywidualizowane żądanie udostępnienia przesyłek narusza tę zasadę.
Ordynacja podatkowa nie przewiduje jakichkolwiek uprawnień organów podatkowych do „profilaktycznego” przeszukiwania przesyłek obywateli.
Niezależnie od powyższego należy podkreślić, że Konstytucja RP (art. 49) gwarantuje wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się. Ograniczenia w tym zakresie mogą być wprowadzone wyłącznie na podstawie ustawy i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie prawnym.
Praktyka polegająca na skanowaniu i selekcjonowaniu wszystkich przesyłek w punktach rażąco narusza tę konstytucyjną gwarancję.
Firma naraża się na zarzut współudziału w łamaniu prawa oraz naruszania konstytucyjnych praw swoich klientów. Operator pocztowy powinien w pierwszej kolejności stać na straży tajemnicy korespondencji, a także interesów obywateli i przedsiębiorców, którzy korzystają z jego usług.
Zgodnie z ustawą Prawo pocztowe, operator pocztowy ma obowiązek zachowania tajemnicy pocztowej, która obejmuje m.in. dane o przesyłkach oraz ich treści. Jej ujawnienie może nastąpić wyłącznie w przypadkach przewidzianych prawem. Brak jest przepisu, który uprawniałby organy KAS do masowego skanowania i zatrzymywania przesyłek.
Zgoda na nielegalne działania organów państwowych może skutkować nie tylko utratą zaufania klientów, lecz także odpowiedzialnością cywilną, a w pewnych przypadkach nawet karną.
Masowe i niezindywidualizowane kontrole przesyłek w punktach dystrybucji, stanowią rażące naruszenie prawa. Przepisy ustawy o KAS, kodeksu postępowania karnego, ordynacji podatkowej, prawa pocztowego oraz Konstytucji RP nie dają podstaw do takich działań. Masz dodatkowe pytania? Zapraszamy do kontaktu z ekspertami naszej kancelarii podatkowej z Katowic!
