Biała lista podatników VAT będzie wprowadzona ustawą o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw

Po uzgodnieniach resortowych, konsultacjach publicznych, ocenie zgodności z prawem unijnym, tj. po przejściu całego wstępnego procesu legislacyjnego projekt ustawy tzw. „Biała lista podatników VAT” wpłynął 13 marca 2019 r. do Sejmu jako druk 3301, a 21 marca br. skierowany został do I czytania na posiedzeniu Sejmu.

Planowany okres jej wdrożenia to 1 września 2019 r.

Biała lista podatników VAT ma posłużyć jako narzędzie do weryfikacji przyszłego kontrahenta w celu spełnienia przesłanek o dochowaniu należytej staranności. Stworzenie jednej bazy zawierającej wszystkie informacje o statusie podatników VAT znacznie usprawni proces wyszukiwania danych o innych podmiotach gospodarczych, w tym także sam sposób wyszukiwania danych. Będzie on odbywał się nie tylko jak do tej pory według NIP, ale również według fragmentu nazwy firmy bądź nazwiska wyszukiwanego podmiotu.

Biała lista podatników VAT będzie zawierała wiele danych o podmiocie gospodarczym:

• nazwę firmy lub imię i nazwisko,
• NIP, REGON, PESEL o ile zostały nadane,
• numer KRS o ile został nadany,
• adres siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej lub adres korespondencyjny,
• imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz ich NIP lub numer PESEL,
• daty rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT,
• podstawę prawną rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako vatowca,
• numery rachunków rozliczeniowych – podane w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym (będą pochodzić ze zgłoszeń NIP-8 lub CEIDG) i potwierdzonych przy wykorzystaniu Systemu Teleinformatycznego Izby Rozliczeniowej (STIR).

Informacje o kontrahentach na białej liście podatników będą dostępne przez 5 lat.

Biała lista podatników VAT będzie  miała formę elektroniczną i zastąpi trzy wykazy (prowadzone przez ten sam organ) a funkcjonujące niezależnie od siebie:

• zarejestrowanych do VAT,
• wykreślonych z rejestru VAT,
• przywróconych do rejestru VAT.

Wprowadzenie rejestru podatników VAT znacznie ułatwi weryfikację potencjalnych kontrahentów, gdyż wszystkie dane na ich temat będą przechowywane w jednym miejscu, ale będzie wiązało się także z dodatkowymi obowiązkami. W związku z umieszczeniem na niej rachunków rozliczeniowych kontrahenta podatnik każdorazowo przed dokonaniem przelewu do danego kontrahenta będzie miał obowiązek sprawdzać, czy dany rachunek bankowy na pewno zgadza się z danymi na opublikowanej białej liście podatników.

Wprowadzono również dodatkowe ograniczenie dotyczące przelewów o wartości powyżej 15 tys. zł.

Po dokonaniu wpłaty powyżej 15 tys. zł na rachunek bankowy kontrahenta, który nie odprowadzi z tytułu takiej transakcji podatku VAT, nabywca jest solidarnie odpowiedzialny ze sprzedawcą.

Sankcje z tytułu dokonania przelewu na inny rachunek niż udostępniony na białej liście podatników VAT będą obowiązywały dopiero od 1 stycznia 2020 r.

Dokonanie zapłaty na inny rachunek bankowy sprzedawcy niż wskazany na białej liście podatników VAT będzie skutkował wyłączeniem takiego wydatku z kosztów uzyskania przychodów. Ma to na celu ograniczenie wpłat na prywatne rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe przedsiębiorców, do których nie stosuje się modelu podzielonej płatności.

Przedsiębiorca dokonujący weryfikacji kontrahenta otrzyma informację o dacie i godzinie dokonania takiego sprawdzenia. Jeżeli dzień zlecenia przelewu będzie zgodny z datą sprawdzenia rachunku na liście, wówczas podatnik nie będzie miał wątpliwości, że dokonał przelewu na właściwy rachunek bankowy kontrahenta. W sytuacji, gdyby w momencie weryfikacji dane zawarte w wykazie nie zostały zaktualizowane, przedsiębiorca dokonujący przelewu na nieaktualny rachunek bankowy nie poniesie z tego tytułu konsekwencji.

W przypadku ewentualnych błędów w wykazie, sami podatnicy będą mieli prawo do wnioskowania o sprostowanie lub usunięcie wadliwych danych. Wniosek ten wraz z uzasadnieniem będzie przesyłany do szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Fiskus będzie to następnie weryfikował.

Wykaz będzie prowadził szef Krajowej Administracji Skarbowej na stronie internetowej Ministerstwa Finansów. Dodatkowo biała lista podatników VAT będzie dostępna przez rejestr CEIDG.