20 maja 2019 r. minął termin wdrożenia systemu Track & Trace – jest to unijny system śledzenia wyrobów tytoniowych

Unijny system śledzenia wyrobów tytoniowych w zakresie papierosów i tytoniu do samodzielnego skręcania papierosów to Track & Trace. Do 20 maja 2024 r. system ma natomiast objąć wyroby tytoniowe inne niż papierosy i tytoń do samodzielnego skręcania papierosów.

Ramy prawne dla powyższego programu określa  dyrektywa unijna Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 kwietnia 2014r., nr 2014/40/UE oraz rozporządzenie wykonawcze Komisji z dnia 15 grudnia 2017r., nr 2018/574. System zakłada śledzenie całej drogi wyprodukowanych papierosów – od producenta aż po punkt detaliczny.

System realizowany będzie poprzez:

1. oznaczanie opakowań jednostkowych wyrobów tytoniowych niepowtarzalnym identyfikatorem – system działa na poziomie paczki (od 20 szt. Papierosów i większych) i każda taka paczka otrzymuje unikalny kod. System śledzenia wyrobów tytoniowych zezwala też na agregację kodów w jedne. Dzięki temu duży karton z paczkami papierosów czy paleta kartonów mogą być oznaczane jednym kodem, przez co nie będzie konieczne każdorazowe skanowanie każdej paczki.
2. rejestrowanie nabyć oraz przemieszczeń wyrobów tytoniowych przez uczestników obrotu tymi wyrobami, z wyłączeniem pierwszego punktu detalicznego,
3. udostępnianie zebranych danych właściwym organom państw członkowskich oraz Komisji Europejskiej na potrzeby walki z nielegalnym handlem wyrobami tytoniowymi

Oznacza to wiele obowiązków zarówno dla producentów i importerów jak też hurtowników, sklepów oraz innych podmiotów, które uczestniczą w łańcuchu dostaw, np. firmy kurierskie.

Przykładowo, producenci i importerzy wyrobów tytoniowych są zobligowani do zawarcia umów w sprawie przechowywania danych z niezależną stroną trzecią, która będzie prowadzić ośrodek przechowywania danych. Z kolei, uczestnicy obrotu wyrobami tytoniowymi mają obowiązek rejestracji w specjalnie do tego przygotowanym panelu internetowym, dzięki czemu uzyskają kody identyfikacyjne podmiotu gospodarczego w rejestrze prowadzonym przez podmiot wydający identyfikatory (ID Issuer). Na mocy rozporządzenia Ministra Finansów z 5 kwietnia 2019 r. w sprawie wyznaczenia podmiotu wydającego identyfikatory, Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych S.A. została wyznaczona jako podmiot wydający identyfikatory na potrzeby systemu śledzenia wyrobów tytoniowych Track & Trace. Obowiązek rejestracji dotyczy wszystkich podmiotów gospodarczych i operatorów pierwszych punktów detalicznych.

W przypadku operatorów punktów detalicznych rejestracja stanowi ich jedyny obowiązek w Systemie Track & Trace. Co więcej, producenci wyrobów tytoniowych będą musieli przekazać wszystkim uczestnikom obrotu tymi wyrobami (z wyłączeniem pierwszego punktu detalicznego), w tym importerom, przedsiębiorcom, którzy prowadzą magazyny i przedsiębiorcom transportowym, urządzenia do rejestrowania wyrobów tytoniowych, które podmioty te nabywają, sprzedają, przechowują, transportują lub w stosunku do których dokonują innego rodzaju czynności.

Nowe zasady obejmą również kwestie związane z zabezpieczaniem opakowań jednostkowych wyrobów tytoniowych. Przykładowo, na opakowaniu oprócz niepowtarzalnego identyfikatora, będzie umieszczane zabezpieczenie odporne na ingerencję, umożliwiające sprawdzenie autentyczności wyrobów tytoniowych. Zabezpieczeniem tym mogą być znaki akcyzy, jeśli spełniają wszystkie techniczne normy i funkcje wymagane na mocy dyrektywy 2014/40/UE.

Co istotne, w przypadku wyrobów tytoniowych wyprodukowanych poza Unią Europejską (UE), obowiązki w zakresie systemu śledzenia wyrobów tytoniowych Track&Trace będą dotyczyć tylko wyrobów przeznaczonych lub wprowadzanych na rynek UE.

Tematyka ta wymaga obszernej wiedzy i kompetencji w zakresie nie tylko prawa podatkowego, ale również innych dziedzin prawa, stanowiących podstawę działalności Klientów.