Odprawa dla funkcjonariuszy celnych – koniec terminu na złożenie pozwu lub wniosku o zawezwanie do próby ugodowej.

19 lutego 2020 roku Sąd Najwyższy (sygn. sprawy III PZP 7/19) podjął uchwałę, zgodnie z którą funkcjonariusz Służby Celno-Skarbowej, którego stosunek służbowy uległ przekształceniu w stosunek pracy otrzymuje świadectwo służby zgodnie z art. 188 ust. 1 k.a.s. w związku z art. 171 ust. 1 pkt 2 ustawy z 2016 r. przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej. Obowiązek wydania świadectwa służby obciąża Skarb Państwa reprezentowany przez właściwą Izbę Administracji Skarbowej. Odprawa dla funkcjonariuszy celnych – koniec terminu na złożenie pozwu lub wniosku o zawezwanie do próby ugodowej.

Zgodnie bowiem z art. 174 ust. 10 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej

Przekształcenie stosunku służbowego w stosunek pracy traktuje się jak zwolnienie ze służby. Opieramy to na rozumieniu ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin. Funkcjonariusz, którego stosunek służbowy uległ przekształceniu w stosunek pracy, otrzymuje niezwłocznie świadectwo służby.

Konsekwencją powyższego judykatu oraz wyżej wskazanych przepisów jest możliwość wnioskowania o wypłatę odprawy. Odbywa się to na podstawie art. 170 ust 4 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o KAS. Przepis ten stanowi, iż funkcjonariuszom których stosunki służby wygasły przysługują świadczenia należne odpowiednio w związku z likwidacją urzędu albo zniesieniem jednostki organizacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej. Odprawa stanowi ekwiwalent w wysokości trzymiesięcznego uposażenia. Odprawa ulega zwiększeniu o 20% miesięcznego uposażenia za każdy pełny rok pełnienia służby. Warunek to ponad 5 lat nieprzerwanej służby, nie więcej niż do wysokości sześciomiesięcznego uposażenia.

Niestety możliwa jest również inna wykładnia powyższych norm.

Mianowicie art. 170 ust. 4 przepisów  ograniczył uprawnienie funkcjonariuszy do odprawy do dwóch przypadków. Pierwszy dotyczy wygaśnięcia stosunku służbowego na skutek nieotrzymania pisemnej propozycji określającej nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby. Drugi zaś złożenia oświadczenia o odmowie przyjęcia takiej propozycji, w terminach określonych w tym przepisie. Zatem ustawodawca nie wiąże wprost prawa do odprawy z jakimkolwiek sposobem rozwiązania stosunku służby. Wiąże je wyłącznie z jego wygaśnięciem na skutek precyzyjnie określonych okoliczności.

Rozwiązaniem powyższego problemu, może być zastosowanie szerszej wykładni w oparciu o uchylone już przepisy ustawy o Służbie Celnej i instytucję praw słusznie nabytych.

Jakkolwiek rozumieć powyższe przepisy, warto w chwili obecnej rozważyć złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Przerwie on bieg terminu przedawnienia do złożenia pozwu o zasądzenie odprawy. Ze złożeniem pozwu/wniosku o zawezwanie do próby ugodowej należy się spieszyć, gdyż termin mija z końcem maja 2020 r.