„Szyk rozstawny” w VAT należnym i rozliczonym.

Warunkiem skorzystania przez podatnika z odliczenia kwoty podatku naliczonego w ramach nabycia usługi w drodze importu jest wykazanie tego nabycia oraz kwoty podatku należnego w odpowiednim terminie. Na gruncie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (t. jedn. Dz. U. z 2021 r., poz. 685, dalej: u.p.t.u.) można wyróżnić trzy stany faktyczne dotyczące spełnienia tego warunku.

Po pierwsze, nabycie usług w ramach importu może być wykazane w miesiącu powstania obowiązku podatkowego. Sytuacja ta jest najmniej problematyczna. W jednej deklaracji podatkowej za miesiąc, w którym dokonano importu wykazywana jest kwota podatku należnego oraz kwota podatku naliczonego, w równych wysokościach, co w efekcie powoduje neutralność VAT.

Po drugie, nabycie usług w ramach importu może być wykazane z opóźnieniem nie dłuższym niż 3 miesiące od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. W tej sytuacji konieczne jest złożenie korekt deklaracji podatkowych za poprzednie okresy rozliczeniowe. W złożonych korektach nadal możliwe jest wykazanie kwoty podatku należnego wraz z kwotą podatku naliczonego i dokonanie odpowiedniego odliczenia.

Po trzecie, co było sytuacją najbardziej problematyczną, nabycie usług w ramach importu może być wykazane z opóźnieniem dłuższym niż 3 miesiące. Zgodnie z art. 86 ust. 10i u.p.t.u. w tym przypadku nadal konieczne jest złożenie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym dokonano importu. Jednak do niedawna nie istniała możliwość wykazania w tej korekcie kwoty podatku naliczonego. Podatek naliczony był wykazywany w najbliższej, bieżącej deklaracji VAT. Rozwiązanie takie wiązało się z licznymi problemami, w tym m.in. z koniecznością uiszczania podatku należnego wraz odsetkami za zwłokę od importu wykazanego w korekcie.

Wyrok TSUE – dobra wiadomość dla podatników

Sytuacja ta uległa jednak zmianie wskutek wyroku TSUE z dnia 18 marca 2021 r. w sprawie C 895/19 przeciwko Dyrektorowi KIS (ECLI:EU:C:2021:216). W wyroku tym, TS stwierdził mianowicie, że: „art. 167 i 178 dyrektywy VAT należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi wykonanie prawa do odliczenia VAT związanego z nabyciem wewnątrzwspólnotowym w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym VAT jest należny, jest uzależnione od wykazania należnego VAT w deklaracji podatkowej, złożonej w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.”. Mimo iż wyrok dotyczy wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jego tezy zachowują aktualność także w odniesieniu do importu usług.

Konsekwencje dla podatników

Wyrok ten niesie za sobą dwie ważkie konsekwencje dla polskich podatników. Po pierwsze dopuszcza wykazywanie kwoty podatku naliczonego wraz kwota podatku należnego za import w tej samej deklaracji podatkowej lub jej korekcie, nawet jeśli opóźnienie wyniosło powyżej trzech miesięcy. Po drugie natomiast, podatnicy, którzy na skutek zastosowania niezgodnego z prawem UE przepisu byli od 2017 r. obowiązani do zapłaty odsetek za zwłokę, mogą obecnie czynić starania o uzyskanie ich zwrotu.