Dnia 19 września 2018 r. zasadniczo weszła w życie ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawy – Prawo celne (Dz. U. z 2018 r., poz. 1697). Określenie „zasadniczo” nie pojawia się tu przypadkiem, wszakże gro przepisów nowelizujących ustawę z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, a odnoszących się do obrotu wyrobami zwolnionymi od akcyzy oraz objętymi zerową stawką podatku akcyzowego, wejdzie w życie dnia 1 stycznia 2019 r.

Tym samym od Nowego Roku zmienią się warunki przewidziane dla stosowania zwolnienia z podatku akcyzowego w przypadku sprzedaży wyrobów węglowych. Przede wszystkim będziemy mieć do czynienia z nowymi zasadami dokumentowania sprzedaży zwolnionych od akcyzy wyrobów węglowych, a sprzedawca wyrobów węglowych nie będzie już obowiązany do wystawienia dokumentu dostawy na rzecz finalnych nabywców węglowych na terytorium kraju oraz składania kwartalnych  zestawień dokumentów dostawy wyrobów węglowych.

Przed wejściem w życie regulacji wynikających z ustawy nowelizującej ustawę o podatku akcyzowym, a zatem do 31 grudnia 2018 r., pośredniczący podmiot węglowy, który sprzedaje zwolnione od akcyzy wyroby węglowe na rzecz nabywców finalnych, musi wystawić dokument dostawy, bądź też fakturę zastępującą taki dokument. Sprzedawca wyrobów węglowych objętych zwolnieniem powinien uzyskać również na tymże dokumencie dostawy (bądź odpowiednio fakturze) potwierdzenie odbioru tych wyrobów węglowych przez nabywcę któremu zostały dostarczone wyroby.

Alternatywą dla obowiązku złożenia przez nabywcę finalnego na dokumencie dostawy (lub fakturze stanowiącej substytut tego dokumentu) czytelnego podpisu potwierdzającego odbiór wyrobów węglowych objętych zwolnieniem jest potwierdzenie odbioru wyrobów węglowych objętych zwolnieniem zamieszczone w umowie pomiędzy sprzedawcą a finalnym nabywcą wyrobów węglowych. Na sprzedawcy natomiast ciąży obowiązek sporządzania kwartalnie zestawienia dokumentów dostawy, czy też faktur, które zostały wystawione w związku z przeprowadzonymi transakcjami oraz przekazania jednego egzemplarza tego zestawienia naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po kwartale, co do którego zostało sporządzone zestawienie (art. 138r ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym w obowiązującym jeszcze brzemieniu ustawy). Przepisy dotyczące dokumentu dostawy wyrobów węglowych oraz dotyczące zestawień dokumentów dostawy wyrobów węglowych na tle nowelizowanej ustawy stracą moc z dniem 1 stycznia 2019 r.

Ewidencja wyrobów węglowych

Sprzedaż wyrobów węglowych wymaga prowadzenia ewidencji sprzedaży wyrobów węglowych, które może polegać na wypełnieniu ewidencji w formie papierowej lub w formie elektronicznej wskutek zastosowania programu spełniającego wszelkie wymogi określone w ustawie i przepisach wykonawczych np. program CARBONTAX dostępnego na stronie internetowej www.carbontax.pl .  Obowiązek prowadzenia ewidencji wyrobów węglowych dotyczy pośredniczącego podmiotu węglowego w przypadku:

1) sprzedaży wyrobów węglowych na terytorium kraju finalnemu nabywcy węglowemu;

2) używania przez niego wyrobów węglowych.

Wpisów do ewidencji dokonuje się niezwłocznie po zakończeniu czynności lub zaistnieniu stanu faktycznego, podlegających wpisaniu, nie później jednak niż następnego dnia roboczego, zaś w przypadku zużycia wyrobów węglowych, pośredniczący podmiot węglowy, dokonuje się nie rzadziej niż raz w miesiącu. Podmiot prowadzący ewidencję w formie elektronicznej przekazuje na żądanie właściwego naczelnika urzędu celno-skarbowego raport z ewidencji we wskazanym zakresie i za wskazane miesiące, w terminie 14 dni od dnia doręczenia żądania. W  tym zakresie przepisy nie ulegają żadnej zmianie od 01 stycznia 2019 roku.

Zmiany w prowadzonej dokumentacji z dniem 1 stycznia 2019 roku

W myśl znowelizowanych przepisów, pośredniczący podmiot węglowy aby zachować zwolnienie od podatku akcyzowego dla wyrobów węglowych dostarczanych do finalnych nabywców, będzie miał obowiązek:

1/wystawić fakturę zawierającą pozycję CN wyrobów węglowych oraz ich ilość wyrażoną w kilogramach,

lub sporządzić listę finalnych nabywców węglowych uprawnionych do odbioru deputatu węglowego (lista taka ma być sporządzana za okresy kwartalne i zawierać imię i nazwisko, numer dowodu osobistego lub nazwę i numer innego dokumentu stwierdzającego tożsamość oraz numer PESEL finalnego nabywcy uprawnionego do odbioru deputatu węglowego).

2/odebrać od nabywcy oświadczenie wskazujące na zużycie wyrobów węglowych na cele uprawniające do zwolnienia zgodnie z ustawą o podatku akcyzowym.

Tym samym zamiast dokumentów dostawy sprzedawca będzie musiał wystawić fakturę, a finalny nabywca nie będzie już składał potwierdzenia odbioru wyrobów węglowych na dokumencie dostawy, wobec odstąpienia od stosowania takiego dokumentu. Szczególne znaczenie w tym miejscu trzeba przyznać oświadczeniu o przeznaczeniu nabywanych wyrobów węglowych, które składać ma nabywca finalny w każdym przypadku celem dopełnienia procedur zmierzających do uzyskania zwolnienia od konieczności płacenia podatku akcyzowego od zużywanych wyrobów węglowych.

Oświadczenie finalnego nabywcy węglowego, że nabywane wyroby węglowe są przeznaczone do celów uprawniających do zwolnienia od akcyzy powinno zawierać:

1. a) w przypadku nabywcy będącego osobą prawną, jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej oraz osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą – nazwę, adres siedziby lub zamieszkania oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),
2. b) w przypadku nabywcy będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej – imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer dowodu osobistego lub nazwę i numer innego dokumentu stwierdzającego tożsamość oraz numer PESEL, jeżeli został nadany;
3. określenie ilości, rodzaju oraz przeznaczenia nabywanych wyrobów węglowych,

III. datę i miejsce złożenia oświadczenia oraz czytelny podpis składającego oświadczenie.

Ponadto oświadczenie dołącza się odpowiednio do faktury albo listy nabywców węglowych uprawnionych do odbioru deputatów węglowego. Rzeczone oświadczenie może być złożone na wystawionej fakturze, jeśli zostanie czytelne podpisane przez finalnego nabywcę.

Analizując dalej przepisy nowelizujące ustawę o podatku akcyzowym należy zauważyć, że oświadczenie może być zastąpione oświadczeniem złożonym w okresowej umowie zawartej między sprzedawcą a finalnym nabywcą węglowym, które wywiera skutek jedynie w stosunku do nabywanych wyrobów węglowych w ilości wynikającej z tej umowy, pod warunkiem potwierdzenia każdej sprzedaży tych wyrobów fakturą. Dokumenty te, jak też wspomniana umowa powinny być przechowywane do celów kontroli przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zostały sporządzone.

Zwolnieniu od akcyzy będą podlegały czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby węglowe przeznaczone do celów opałowych w takim zakresie, jak dotychczas według treści przepisu z art. 31a ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, tzn. m.in. Podmioty takie jak gospodarstwa domowe, organy administracji publicznej, rolnicy, ogrodnicy, hodowcy ryb, producenci prądu, wyrobów energetycznych. Znaczenie oświadczenia jest o tyle istotne, że w razie jego niezłożenia w momencie zakupu przez finalnego nabywcę straci on możliwość zakupienia wyrobów węglowych ze zwolnieniem z podatku akcyzowego.

Dla podmiotów obsługiwanych przez naszą kancelarię celem  dopełnienia wszelkich wymogów formalnych związanych ze zmianami przepisów dotyczących obrotu wyrobami węglowymi z dniem 01 stycznia 2019 roku będzie dostępna już trzecia wersja programu Carbontax w 100% spełniająca wymagania określone w znowelizowanych przepisach. Znowelizowany program CARBONTAX będzie dostępnego na stronie internetowej www.carbontax.pl .